بارها و بارها اتفاق افتاده است که کارگر هنوز شروع به کار نکرده است یا مدتی از کار کردنش نگذشته است که دچار بیماری و یا حادثه می شود. حادثه در محیط کار و یا در غیر محیط کار ممکن است در هر حال برای هر فرد اتفاق بیفتد، اما در صورتیکه کاری متناسب با وضعیت سنی، جنسی، تخصصی و تجربه به کارگر واگذار شود، میزان بیماری ناشی از کار تا حد قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. گرچه بعد از وقوع بیماری و حادثه ممکن است دیه به کارگر تعلق بگیرد و یا حتی ازکارافتادگی جزئی و بعضا کلی هم شامل وی شود اما باعنایت به اینکه تاثیرات منفی این حوادث بر روی کارگر بعضا بسیار بیشتر از مبالغی است که قرار است به وی پرداخت گردد، فلذا منجربه شکایت کارگر و بالنتیجه در اکثر موارد محکومیت کارفرما در محاکم قضائی خواهد شد.
حتی اگر شغل نامناسب، باعث تشدید بیماری بیمه شده نیز بشود هم، کارفرما مورد مواخذه قرار می گیرد.
در اسفند ماه 1392 دستورالعمل اجرایی ماده 90 قانون بیمه تامین اجتماعی ابلاغ شد.
ماده ٩٠ قانون تامین اجتماعی:
»افراد شاغل در کارگاه ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند. بدین منظور، کارفرمایان مکلفند قبل از به کار گماردن آنها ترتیب معاینه پزشکی ایشان را بدهند.
در صورتی که پس از استخدام آنان معلوم شود که افراد مذکور در حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرما در معاینه پزشکی آنان تعلل کرده و در نتیجه بیمه شده دچار حادثه گردیده و یا بیماری اش شدت یافته و یا فوت نماید، سازمان تامین اجتماعی به تکالیف خود در قبال بیمه شده عمل نموده و حسب مقررات مربوط نسبت به وصول خسارت ناشی از پرداخت مستمری ها و سایر حمایت ها از کارفرما اقدام می نماید. «
نحوه اقدام: کارفرمایان برای انجام معاینات پزشکی موضوع ماده 90 قانون تامین اجتماعی، افراد متقاضی استخدام و حتی اشخاصی که در یک واحد کاری قصد تغییر عنوان شغلی دارند را به مرکز تخصصی طب کار معرفی و پس از انجام معاینات، نتیجه آنها را همراه با اولین لیست به شعبه محل پرداخت حق بیمه به منظور درج در پرونده کارگر، تحویل و رسید دریافت می نمایند.
چگونگی اطلاع از مفاد قانون بیمه تامین اجتماعی:
۱ – مراجعه به یکی از شعب سازمان بیمه تامین اجتماعی
۲ – ته برگهاى فرمهاى پرسشنامه نامنویسى موضوع دستورالعمل شماره ۲۰۴۴/۳۱۱۹۰ مورخ ۸۱/۴/۱۰ را در مورد بیمه شدگان (اعم از بیمه شدگان داراى شماره بیمه یا فاقد شماره بیمه)
معمولا از کارفرمایان خواسته می شود پس از انجام معاینات قبل از استخدام موضوع ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعى در یکى از مراکز تخصصی طب کار، یک نسخه از فرمهاى مربوطه جهت ضبط در پرونده فنى بیمه شده به شعبه تحویل نمایند.
- اقدامات واحدهاى اجرائى سازمان بیمه تامین اجتماعی
کلیه واحدهاى اجرائى مکلفند هنگامیکه بیمه شده جهت تعیین میزان ازکارافتادگى به کمیسیونهاى پزشکى معرفى میگردد موارد زیر را رعایت نمایند. بدیهى است اگر درخواست ازکارافتادگى مربوط به افراد تحت تکفل بیمه شده اصلى باشد، لزومى به رعایت موارد زیر نبوده و اینگونه افراد از مقررات مربوط به این دستورالعمل مستثنى میباشند.
- در صورتیکه بیمه شده فاقد فرم معاینات قبل از استخدام (موضوع فرمهاى بند ۳ بخش اول) باشد، در این حالت
چنانچه کمیسیونهاى پزشکى (اعم از بدوى یا تجدید نظر) نسبت به ازکارافتادگى بیمه شده راى صادر نمایند، پس از صدور راى مراتب جهت تعیین قصور یا عدم قصور کارفرما در اجراى ماده ” ۹۰ ” قانون تامین اجتماعى از طریق شعب به مراکز خدمات بهداشتى و طب کار سازمان منعکس می گردد. پس از اعلام نظر مراکز مذکور اقدامات قانونى بعمل می آید. - چنانچه کمیسیونهاى پزشکى (اعم از بدوى یا تجدید نظر) بیمه شده را ازکارافتاده تشخیص ندهند لزومى به انعکاس مراتب به مراکز خدمات بهداشتى و طب کار نمى باشد.
- در صورتیکه بیمه شده داراى فرم تکمیل شده معاینات قبل از استخدام (موضوع فرمهاى پیشگفت) باشد در اینصورت پس از راى کمیسیون پزشکى (اعم از اینکه ازکارافتاده تشخیص داده شود یا نشود) نیازى به انعکاس مراتب به مراکز خدمات بهداشتى و طب کار نمیباشد.
- در صورتیکه بیمه شده داراى فرم معاینات قبل از استخدام باشد لکن فرمهاى ارائه شده توسط ” کارفرما از طریق مراکز داراى مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى (موضوع بند ۳ بخش اول) تکمیل نشده باشد در اینصورت پس از راى کمیسیونهاى پزشکى و در صورت صدور راى مبنی بر ازکارافتادگى بیمه شده، باید مراتب ازطریق شعبه مربوطه به مراکز خدمات بهداشت و طب کار جهت تشخیص قصور یا عدم قصور کارفرما در اجراى ماده ” ۹۰ ” قانون منعکس گردد.
- پس ازاعلام نظر کمیسیون پزشکی، چنانچه ازکارافتادگى بیمه شده ناشى ازعدم اجراى ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعى توسط کارفرما تشخیص داده شود در این صورت ضمن برقرارى مستمرى ازکارافتادگى کلیه هزینه ها و خسارتهاى مربوطه بایستى از کارفرما مطالبه گردد.
بدیهى است در صورت خوددارى کارفرما از تادیه مطالبات، طبق ماده ۵۰ قانون عمل خواهد شد. - در سنوات ماضی، به محض اینکه کارگری در جایی مشغول به کار می شد و قبل از اینکه شروع به بیمه پردازی می کرد باید حتما آزمایشات بدو استخدام را انجام می داد . در دوران رئیس جمهور قبلی به بهانه تکریم ارباب رجوع کلا حالت اجباری این آزمایشات برداشته شد و به صورت اختیاری در آمد، اما قطعا به نفع کارفرمایان است که قبل از به کارگماری بیمه شده، وی را برای آزمایشات به مراکز تخصصی طب کار بفرستند و وضعیت پزشکی بیمه شده را قبل از به کارگیری بدانند0
این موضوع امروزه توسط اکثر کارفرمایان واحدهای صنعتی و بازرگانی بزرگ رعایت می شود، در حالیکه متاسفانه بدلیل عدم اشراف قانونی کافی، توسط اکثر کارگاههای کوچک معمولا رعایت نمی شود.
- مهمترین مشکلی که برای کارفرمایان ممکن است پیش بیاید اینجاست ! اگر بیمه شده به علت تشدید بیماری یا حادثه ناشی از کار ، ازکارافتاده جزئی یا کلی شود ویا فوت نماید در هنگام بررسی پرداحت مستمری به بیمه شده یا خانواده بیمه شده فوت شده ، در صورتیکه طبق نظر کمیسیون ماده 90 سازمان تامین اجتماعی، کارفرما درصدی و یا به صورت کامل مقصر شناخته شود ، هزینه های مربوطه، که بعضا بسیار زیاد هم می شود را باید پرداخت نماید . پس کارفرمایان محترم دقت بفرمائید که اگر در هنگام بکارگیری نیرو دقت لازم را در دادن شغل متناسب با بیماری جسمی احتمالی نداشته باشید، ممکن است مجبور به پرداخت غرامت هائی بشوید که از عهده مجموعه تحت امر تان خارج باشد !
ماده 92 قانون بیمه تامین اجتماعی:
کلیه واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون که شاغلین در آنها به اقتضای نوع کار در معرض بروز بیماریهای ناشی از کار قرار دارند، باید برای‌همه افراد مذکور پرونده پزشکی تشکیل دهند و حداقل سالی یکبار توسط مراکز بهداشتی درمانی از آنها معاینه و آزمایشهای لازم را به عمل آورند و‌نتیجه را در پرونده مربوطه ضبط نمایند.
مرکز تخصصی طب کار ایساتیس با داشتن تجهیزات تخصصی معاینات سلامت شغلی و مجرب ترین کادر پزشکی (متخصص طب کار، بهمراه تیم پزشکی مجرب) و مجوز رسمی از وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشکی، آماده ارایه خدمات طب کار و بهداشت حرفه ای به جامعه صنعتی، اصناف، شرکتها و ادارات کشوری و لشکری محترم می باشد.
خدمات مرکز تخصصی طب کار ایساتیس:
- معاینات چکاپ، سلامت شغلی، طب کارو معاینات بیمه تامین اجتماعی
- معاینات قبل از استخدام، دوره ای، پایان استخدام، بازگشت به کار، تغییر عنوان شغلی حتی در یک واحد کاری، ارجاعی و مشاغل خاص
- آزمایشات پاراکلینیک: تست ریه(اسپیرومتری)، نوار گوش(ادیومتری)، نوار قلب، تست بینایی(اپتومتری)
- آزمایشات خون و ادرار، رادیولوژی و آزمونهای تخصصی
- بررسی میزان علل غیبت از کار، تعیین محدودیتهای شغلی
- آموزشگاه بهداشت حرفه ای و مدیریت پسماند
- سنجش آلاینده های محیط کار( فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و ارگونومیک)
- مشاوره و تهیه وسایل حفاظت فردی( گوشی، ماسک، دستکش و….)
- آموزش مرتبط با سلامت پرسنل و تهیه پوستر، سی دی و ….
- برگزاری دورهای عمومی و تخصصی با موضوعات ایمنی، بهداشت حرفه ای و طب کار